by HSAG1D » Mon Mar 05, 2012 12:59 am
yakin zamanda ufak bir ameliyat gecirmis birisi olarak biraz tecrube edindim, gozlemlerim:
1. GP: Oturdugunuz yer ile cok ilgili. Sehir merkezinde, sirkulasyonu ve nufus yogunlugu yuksek bir yerde yasiyorsaniz, GP'nin kalitesi dusuyor. Daha ufak ve nufus yogunlugu daha dusuk, insanlarin birbirini tanidigi bir yerde yasiyorsaniz GP hem daha ilgili hem de sistemi daha oturmus oluyor. Zengin muhitin GPsi daha iyi kaynaklara sahip oluyor ve daha iyi hizmet veriyor. Sehir merkezi GP'leri doldur bosalt uslubuyla 5 dakikada agri kesici verip gondermek istiyor, obur GP'ler sorununuzla daha fazla ilgileniyor.
Kaynaklari daha iyi GP'nin kendi icinde bazi teshis ekipmani da oluyor ve dolysiiyla daha az sirayla, hastaneye gitmek zorunda kalmadan bu isler halledilebiliyor (ultrasound, basit idrar ve kan tahlili vs.).
Ozel sigortaniz varsa GP'lerden referral almak cok daha kolay. Sanirim NHS'e yaptiklari hatali referral negatif bir performans gostergesi.
Cok pahali ve az ama sanirim bir miktar ozel GP'de var.
2. NHS Hastanesi: yine oturulan yer ile cok ilgili. Zengin muhitin hastanesi daha iyi kaynaklara sahip oluyor. Sisteme girmek, sira ve GP sureci yuzunden zor ama bir kez girdikten sonra, ozellikle klinik anlamda ilgi Turkiye'deki hem devlet hem de ozel hastanenin 10 kat ustunde. Doldur bosalt yok, kafadan tedavi uygulamak istemiyorlar, tum riskleri iyi tartip sizinle tartisiyorlar. Turkiye'de kapidan giren herkese cektiklari MR icin, yarim saat bunun riskleri sunlardir, su kadar radyasyon alirsiniz ama yaparsak sunu gorururz diye consent form uzerinden gidiyorlar. Ayni sekilde, herhangi bir ameliyatin risklerini ve sonuclarini anlamaniz icin ellerinden geleni yapiyorlar.
NHS'in bircok hastanesi ozellikle training ve clinical research anlaminda dunyada ilk siralarda. Ozellikle kanser konusunda UK bir numara.
3. Ozel Hastane: Turkiye'ye gore cok daha az ozel hastane var ve model daha farkli. Ozel hastanelerin doktorlarinin yaklasik 90% NHS'de calisan doktorlar. NHS mesailerinden arta kalan zamanlarda ozel hastaneye gelip hasta bakiyorlar, dolayisiyla muaynelerin cogu aksam vakitlerinde oluyor. Bu yuzden, klinik ilgi anlaminda ozel hastane ve NHS arasinda neredeyse hicbir fark yok: doktorlar ayni, uygulanan standartlar ayni, prosedur ayni. Tek fark, isler cok daha hizli ilerliyor ve daha konforlu (ozel oda, daha iyi yemek vs.).
Ozel hastane genel olarak pahali (cok da senior olmayan doktorun consultation'i yaklasik £200) ama sigortalar Turkiye'dekinden daha medeni (bir cogundan limitler daha yuksek veya hic yok, katki payi daha dusuk veya hic yok, vs.) ve daha ucuz.
4. Ilac: GP tarafindan yazilirsa standart ucret £7.20. Ister agri kesici ister kanser ilaci olsun ucret cogu zaman standart. Dolayisiyla eger ufak tefek ilaclar alinacaksa over-the-counter veyahut ozel receteyle almak daha ucuz olabiliyor. Ama ciddi ilaclar icin cok avantajli. Bu yuzden ozel muaynede dahi cogu acil olmayan durumlar, uzman GP'ye mektup yazip ilaci recete etmesini istiyor, boylece ucret £7.20 oluyor. Ilac fiyatlari, ozellikle de daha agir ilaclarda, Turkiye'den cok daha ucuz. En cok kullanilan antibiyotiklerden biri olan ve neredeyse herkesin urettigi Augmentin, Turkiye'deki son indirimle UK fiyatinin 4 katindan 1.5 katina indi.
Son olarak bir ilacin receteli satilmasi gerekiyorsa, zinhar recetesiz vermiyor eczaneler.
5. Community Services: bu Turkiye'de pek olmayan bir konsept. Hastaneden cikmis, belirli bir bakima ihtiyaci olan ama hastane yatagini isgal etmemesi gereken insanlara evlerinde belirli bir servis verme olayi. Ameliyattan sonra NHS hemsiresinin 10 gun boyunca hergun eve gelip cok da ciddi olmayan bir yaraya pansuman yapmasi beni cok sasirtti. Sanirim dogum olayindan da buna yakin bir servis var.